Knettergoed onderwijs

Een schooldag voor docenten, maar dan in de rol van leerlingen. Altijd goed om te ervaren hoe het is om van negen tot vier te luisteren naar lezingen en workshops. Wij noemen zoiets een studiedag en die opent voor mij met een verhaal van Daan Quakernaat. Hij oogst jaren veel succes met de lezing: ‘Ga kathedralen bouwen!’

Dat is een hilarisch en gepassioneerd verhaal met een interessante boodschap. Waar wij ons toevlucht zoeken in overlegstructuren, protocollen en administratieve verantwoording gingen kathedralenbouwers in de Middeleeuwen gewoon aan de slag. Zonder bouwtekeningen, zonder vastomlijnd plan of tijdpad. En natuurlijk ging het mis. De boel stortte in, het duurde eeuwen en stond de kerk eenmaal fier overeind dan sloeg de bliksem in. Na elke tegenslag was het: huilen, bidden, collecteren en opnieuw beginnen. 

Quakernaat wijst erop dat ideeën opbloeien als het tegenzit. Leren gaat niet zonder pijn. Wij zijn tegenwoordig bang om de controle te verliezen. We voeren eindeloos overleg, wie is er verantwoordelijk en wat te doen als het fout gaat. Organiseren is prima, maar vergeet de passie en emotie niet als creatieve stuwende kracht. 

Gelijk maar even geluisterd naar onze rector die het Schoolplan presenteerde. De routeplanner voor de komende vier jaar. Wat willen we met die mooie school aan de rand van de Kalverpolder? Aan passie en emotie geen gebrek. Het SMC is een bruisende school en het schoolplan probeert daar structuur in aan te brengen en dat in drie keer minder pagina’s dan de vorige editie. ‘Je bent iemand dankzij de ander’, zei Miriam Ruigrok en dat is volgens mij de kern van wat we hier doen. 

In de middag tonen collega’s in workshops hoe je filmpjes van internet kunt bewerken of hoe je opnames maakt van je eigen les. Mochten we weer coronategenslag krijgen dan gaan we na het huilen, bidden en collecteren gewoon weer op afstand lesgeven. 

Een laatste vraag die als een rode draad door de dag loopt is: hoe werken we op een manier die iets achterlaat in de hoofden van onze leerlingen? Formatief evalueren is daarbij het codewoord aldus gastspreker Dominique Sluijsmans. Iedere minuut van haar verhaal is topzwaar van de informatie. Dan ga je je vasthouden aan pakkende oneliners. ‘Toetsing als kans voor leren’ of ‘vertraag de vergeetcurve’. Ik noteer de term ‘knettergoed onderwijs’ en droom een beetje weg. 

Als de dag erop zit staat er wat te drinken klaar en kunnen we even later een bordje vullen met lekkers. Net als de leerlingen klitten we bij elkaar - op gepaste afstand - en praten over onze wereld, over ons schoolleven en dromen over knettergoeie zaken. 

Arjen van Ginkel
Docent geschiedenis