Een studiedag over werklust

‘De leerling beter aan het (huis)werk’ dat was het thema van de studiedag afgelopen donderdag. Het docententeam heeft daar flink op zitten studeren. In samenwerking met ouders, leerlingen en andere betrokkenen spraken we over hoe je scholieren kunt motiveren. Niet dat we daar nooit eerder over hebben nagedacht. Welnee, er is een berg met ervaring, ideeën en theorieën, maar misschien kun je wat toevoegen en in elk geval werd het van alle kanten bekeken.

Vooraf hadden we huiswerk gekregen. Misschien had een leuke openingsvraag geweest, wie dat wel of niet had gedaan en met welke motivatie. Het draaide immers om het thema werkattitude, oftewel het tijdens en buiten de les aan de slag gaan. Aan ons de vraag, wat we kunnen doen om die te verbeteren. Zet vier docenten bij elkaar en ze strooien met voorbeelden en oplossingen, maar dit keer kregen we leerlingen en enkele ouders als gesprekspartners voor onze neus. De bloedjes waar we het allemaal voor doen. 

Niet online, maar zonder beeldscherm spraken we elkaar en ze namen geen blad voor de mond. De relatie tussen docent en klas, hoorden we telkens weer, is superbelangrijk. Wie niet de juiste toon en sfeer weet te treffen, wie geen structuur en helderheid biedt staat direct op achterstand. Sla bruggetjes naar het echte leven, maak contact, stimuleer en dat doe je niet door te zeggen; ‘Dat had je allang moeten weten!’ 

Een leerling vertelde: ‘De uitleg van die ene docent was zo saai dat ik na een tijdje afdwaalde. Dan vroeg ik me af: wat heeft hij nou gezegd? Aan mijn vriendin vroeg ik later of ze het nog eens uit kon leggen, want ik begreep er niets van. Eigenlijk kreeg ik les van mijn klasgenoot.’ Het lijkt me niet prettig om dit als leraar te horen, maar wel noodzakelijk. Immers, hiervoor zijn wij niet op aarde, althans als je vak je lief is. Het was dus zaak om tijdens deze studiedag inspiratie te vinden voor de toekomst. 

Tegelijkertijd was er nog een ander geluid. ‘Wij praten hier over hoe we leerlingen kunnen inspireren en aan het werk kunnen krijgen, maar we concurreren met de smartphone. Dat ding vreet concentratie, zowel op school als thuis. Wij kunnen nauwelijks op tegen de apps, games en You Tube waarvan de inhoud ervoor gemaakt is om je te laten doorklikken naar een volgend filmpje.’

‘s Middags spraken we verder in drietallen, docenten onder elkaar. Er kwam veel voorbij, want over onderwijs raak je niet snel uitgepraat. Ik noteerde een sympathieke suggestie van een collega. ‘Eigenlijk zou je af en toe eens moeten vragen: ‘Heb ik het goed uitgelegd?’ Die vraag ga ik eens aan mijn leerlingen voor leggen. Het begint bij wat je in de les doet. 

Arjen van Ginkel
docent geschiedenis